donderdag 28 januari 2010

Santiago als panacee voor de reumalijder


Om de zoveel tijd leer je weer wat nieuws over Sint Jacobus. Ook vandaag weer. Toen de visite thuis vroeg naar de achtergronden van de heilige Jacobus. En welke het nou precies was, waarvoor ik die 2400 kilometer helemaal naar Santiago de Compostela ga fietsen? Hier een korte cursus Sint Jacobus voor de leek.

Sint Jacobus de Meerdere, een van de twaalf apostelen, zou de neef van Jezus geweest zijn, beweert een groot aantal bijbelvorsers. Het zou kunnen. Dat om te beginnen. Hij werd destijds door de toenmalige Romeinse heerser over Jerusalem, Herodes, met het zwaard gedood.

In het Spaans wordt zijn naam gespeld als San Iago. Over de hele wereld komen we in de Spaanstalige wereld de plaatsnaam Santiago tegen. Sint Jacobus hier, Saint Jacques in Frankrijk.
In de christelijke iconografie worden als attributen aan Jacobus de Meerdere de schelp en de staf toegekend. Zowel de staf als de schelp zijn attributen die vooral door pelgrims gebruikt worden. Daarnaast is in de culinaire wereld de coquille (schelp) Saint-Jacques een begrip.
Sint Jacobus zou na zijn dood overgebracht zijn naar Galicië, in het noordwesten van Spanje. In ieder geval is volgens de legende zijn graf daar ontdekt op het ‘sterrenveld’ in Santiago de Compostela. In de latere strijd tegen de Moren zou hij (postuum) zijn sporen hebben verdiend door (postuum, dus) er als geheimzinnige ruiter een fiks aantal te doden. In Spanje is zijn bijnaam dan ook Matamoros (Morendoder). Ook niet zonder reden koos de later opgerichte Orde van Saint Jacobus van het Zwaard deze martiale heilige als schutspatroon.

Op 25 juni valt jaarlijks zijn naamdag. Dit jaar, een heilig jaar in Santiago de Compostela, zal deze feestdag nog eens extra explosief gevierd worden. Laat dat maar aan de Spanjaarden over. Zeker ook omdat hij de patroonheilige is van Spanje en een aantal andere Spaanstalige landen (Chili, Nicaragua). Van de Spaanse provincies heeft uiteraard Galicië hem als patroonheilige in de armen gesloten. Maar er is meer.
Van veel beroepsgroepen is hij eveneens de beschermheilige, zoals daar onder andere zijn: de soldaten, de arbeiders, de bont- en pelswerkers, de smeden, de apothekers, de dierenartsen en nog een aantal beroepen. Een ratjetoe. En last but not least: de pelgrims.
Ten slotte wordt zijn hulp ingeroepen bij reuma en artritis. Het spreekt voor zich dat ik, als beoefenaar van deze aandoening, ineens nog meer geïnteresseerd ben in Santiago. Daarnaast wordt hij aangeroepen voor het afsmeken van goed weer. Hoe kan het per ongeluk allemaal zo zijn?